By H στάση του 20χρονου ποδοσφαιριστή
Είναι πολύ ωραίο το μήνυμα που επικοινωνεί ο Σπύρος Τζαβίδας σε μια τόσο δύσκολη στιγμή της πορείας του στο ποδόσφαιρο. Ένα 20χρονο παιδί που είχε κερδίσει μια θέση στο κορυφαίο επίπεδο, στον Παναθηναϊκό, αναγκάζεται να βγάλει τα ποδοσφαιρικά παπούτσια για λόγους υγείας. Ο τρόπος που επικοινωνεί την εξέλιξη, τα λόγια του, η διατύπωση των σκέψεων και των αισθημάτων του και η θετική στάση που κρατά σε μια στιγμή μεγάλης δοκιμασίας είναι σημάδια ενός παιδιού που είναι πολύ δυνατό, ψυχικά και πνευματικά. Δείχνουν όμως πολλά και για την ποιότητα των ανθρώπων που αποτελούν τον μικρόκοσμό του – είτε πρόκειται για την οικογένειά του είτε για αυτούς με τους οποίους συνεργαζόταν στο ποδόσφαιρο. Είναι τόσο πολλά τα παιδιά που χάνουν το όνειρο της μεγάλης καριέρας που κυνηγούν στο ποδόσφαιρο, για μια σειρά από διαφορετικές αιτίες. Και είναι τόσο λίγα αυτά που υποστηρίζονται, ψυχικά και πραγματικά προκειμένου να μην ζήσουν σαν αποτυχημένοι, δηλαδή να μη πιστέψουν ότι ήρθε το τέλος του κόσμου και ότι δεν θα καταφέρουν να πετύχουν κανέναν μεγάλο στόχο στη ζωή.
Όσα ζω στο ποδόσφαιρο στην διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών μου φωνάζουν ότι ο Τζαβίδας αποτελεί την εξαίρεση, και δεν αναφέρομαι στον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία του. Αναφέρομαι στην στήριξη που εκείνος έχει από όλα τα διαφορετικά μέρη του κόσμου του. Χάρη σε αυτή τη στήριξη έβαλε ήδη νέους στόχους και έσπευσε μέσα από την ανακοίνωση του τέλους να ανακοινώσει μια αρχή και να μας πει ότι δεν απογοητεύεται. Έχω συναντήσει αμέτρητα παιδιά, τα οποία ακόμη και μετά από χρόνια δεν έχουν ξαναβρεί το χαμόγελό τους και την πραγματική όρεξη για ζωή, και ενηλικιώνονται με τον καημό ότι δεν θα πετύχουν στην ζωή επειδή δεν πέτυχαν στο ποδόσφαιρο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων που παρατήρησα από πιο κοντινή απόσταση, η εξήγηση για την ψυχολογική κατάσταση των παιδιών κρυβόταν στον οικογενειακό ή τον κοινωνικό περίγυρο. Όχι μόνο επειδή αρκετά από τα παιδιά βλέπουν την ίδια τους την οικογένεια να τους συντηρεί ή ακόμη και να διογκώνει το αίσθημα της αποτυχίας, αλλά και επειδή δεν έχουν στήριξη και, κυρίως αυτό, δεν έχουν καθοδήγηση για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους και να ορθοποδήσουν για να αλλάξουν κατεύθυνση επαγγελματικής ζωής. Γύρω τους έχουν ανθρώπους που τους φουσκώνουν τα μυαλά όσο προσπαθούν, και τους ρίχνουν τα αυτιά όταν “αποτυγχάνουν”.
Θα ήθελα πολύ να έχω πρόχειρη μια ρεαλιστική λύση σε αυτό το πρόβλημα, αλλά στην Ελλάδα του 2022 αυτή δεν υπάρχει. Άλλωστε όταν βλέπεις να κυκλοφορούν “σακατεμένα” στην ψυχή παιδιά στην Αγγλία, την Γερμανία και ένα σωρό άλλες χώρες, επειδή το ίδιο το ποδόσφαιρο τους καλλιέργησε προσδοκίες και τα έφερε να ζουν με φρούδες ελπίδες, πώς αυτό να μη συμβαίνει εδώ;
Η μόνη χρήσιμη κουβέντα που έχω να πω είναι προς τους γονείς: η ιστορία του Τζαβίδα δείχνει τη σημασία που παίζει το περιβάλλον στην ψυχική υγεία ενός παιδιού που έφτασε όχι απλώς κοντά αλλά στο να αρχίσει να ζει το όνειρο της ποδοσφαιρικής καριέρας και ξαφνικά βλέπει το πράσινο χαλί να φεύγει κάτω από τα πόδια του. Ο Τζαβίδας τα καταφέρνει επειδή τους έχει όλους δίπλα του όπως πρέπει, αν κρίνει κανείς από τα λόγια του: ο σύλλογός του, ο ατζέντης του, η οικογένειά του. Πιθανόν να του ήταν αρκετό να έχει μόνο τη στήριξη της οικογένειάς του και την καθοδήγηση ειδικών στην ψυχολογία. Αλλά δίχως αυτή τη στήριξη, της οικογένειας, θα παιδευόταν πολύ περισσότερο, ακόμη και αν είχε την υποστήριξη των “τρίτων”.
Τούτο τον καιρό, που έτυχε να περάσω μια σειρά από ψηφιακά σχολεία της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Αγγλίας σχετικά με το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο και την ανατροφή των νεαρών ποδοσφαιριστών, η FA έπλυνε το μυαλό μου με την ανάγκη να δίνουν οι άνθρωποι του ποδοσφαίρου σημασία στην αξία της ανθρώπινης συμπεριφοράς προς τα παιδιά που παίζουν ποδόσφαιρο. Είτε πρόκειται για παιδιά με την προοπτική να διεκδικήσουν ένα επαγγελματικό συμβόλαιο, είτε πρόκειται για τα πολλά παιδιά, αυτά που παίζουν ποδόσφαιρο για την ευχαρίστησή τους. Όταν εκπαιδεύουν προπονητές, οι Άγγλοι απαιτούν από αυτούς να είναι σε εγγρήγορση και έτοιμοι να ενεργοποιηθούν στην περίπτωση που καταλάβουν ότι ένα παιδί δεν μεγαλώνει σε υγιές οικογενειακό περιβάλλον ή ότι χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη ακόμη και για ζητήματα που δεν είναι σχετικά με το ποδόσφαιρο. Οι Άγγλοι έπαθαν, με όσα ζουν την τελευταία 10ετία που η βιομηχανία του ποδοσφαίρου “ξεβράζει” κάθε χρόνο χιλιάδες “αποτυχημένους” εφήβους από τις ακαδημίες, και έμαθαν. Δεν έμειναν μόνο στην αύξηση του πληθυσμού των ψυχολόγων που ειδικεύτηκαν στην αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων. Άλλαξαν νοοτροπία. Καιρός να μάθουμε και εμείς. Όχι αυτοί που δουλεύουν στο ποδόσφαιρο, αλλά αυτοί που έχουν την ευθύνη της υποστήριξης των παιδιών. Οι γονείς.
Comments